Η πλατωνική Φιλοσοφία ως μελέτη θανάτου

 του Αθανάσιου Μιχαλόπουλου

 Αυτό που εκλείπει πλέον από τους σημερινούς Έλληνες είναι ο ηρωικός τρόπος ζωής. Ο τρόπος ζωής εκείνος που χαρακτήριζε διαχρονικά τους Έλληνες χιλιάδες χρόνια. Ποιος είναι ο αληθινός ηρωικός τρόπος ζωής; Η συμφιλίωση του καθένα μας ξεχωριστά με τον θάνατο.

 Ο τρόπος που αντιμετωπίζει και διαχειρίζεται κανείς τον επικείμενο θάνατό του αποτυπώνει μέσα στον ίδιο το βίο του, στην πρακτική καθημερινότητά του, το πώς προσλαμβάνει τον κόσμο, τους άλλους και τον εαυτό του τον ίδιο.

 Για να ζήσει, λοιπόν, κανείς μια αυθεντική ζωή, αυτό που χρειάζεται είναι η αποφασιστική αντιμετώπιση του δικού του θανάτου. Αυτό είναι που δίνει ζωή στη νιότη. Πραγματικά, όπως μας γράφει ο Πλάτωνας, για να φιλοσοφήσει αληθινά κανείς πρέπει, να «μελετά» διαρκώς το φαινόμενο του θανάτου.

Συνέχεια ανάγνωσης «Η ΠΛΑΤΩΝΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΩΣ ΜΕΛΕΤΗ ΘΑΝΑΤΟΥ» →

ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΣΩΜΑ
– Πλάτων και παιδεία –*

της ΑΝΝΑΣ ΚΕΛΕΣΙΔΟΥ
Επ. Διευθύντριας Κέντρου Φιλοσοφίας της Ακαδημίας Αθηνών

«ἀκολασίας δέ καί νόσων πληθυουσῶν ἐν πόλει
ἄρ’ οὐ δικαστήρια τε καί ἱατρεῖα πολλά ἀνοίγεται…
τῆς δέ κακῆς τε καί αἰσχρᾶς παιδείας ἐν πόλει…
μεῖζον… τεκμήριον… τό δεῖσθαι ἱατρῶν καί δικαστῶν».
(Πλάτων, Πολιτεία, 405α.)

Δεν υπάρχει τίποτε θειότερο, το οποίο να μπορούσε να σκεφθεί ο άνθρωπος, από την παιδεία αυτού του ίδιου και των οικείων του». Δεν βρίσκω προσφορότερη φιλοσοφική εισαγωγή στην παιδεία από αυτή του Πλάτωνος στον διάλογο Θεάγης 1221), κι αυτό για δύο λόγους. Πρώτον, γιατί ανταποκρίνεται στο πιστεύω μου ότι η γνήσια φιλοσοφία είναι αναζήτηση του θειότερου, δηλαδή, προσπάθεια υπέρβασης από το απλώς υπάρχειν, ολό-πλευρης ψυχοπνευματικής ανάπτυξης του ανθρώπου, και δεύτερον γιατί κατηγορηματικά εκφράζεται εδώ η άρνηση της δυνατότητας σύγκρισης της παιδείας με άλλες αξίες, εφόσον το θειότερον, που της ανήκει ουσιαστικά, λειτουργεί ως κατηγόρημα της αξιακής υπεροχής της. Μόρφωση του ανθρώπου, σε όλη τη διάρκεια της ιστορίας της παιδείας, σημαίνει κυρίως δύο επιτεύξεις: α) ακριβή γνώση και περιορισμό της άγνοιας, γνώση όμως που δεν είναι πανουργία, αλλά δύναμη διανοητική και συνάμα ηθική δύναμη μετατροπής της ζωής σε βίον, του ζην στο ευ ζην – αυτό σημαίνει όχι απλώς συσσώρευση γνώσεων, αλλά φρόνηση, αρμονία των μερών της ανθρώπινης ψυχής και ηγεμονία του λογικού και, β) μάθηση του μέτρου, της αναλογίας, ιδέας που έχει εφαρμογή παντού, στη φύση, στο ανθρώπινο σώμα και στην ανθρώπινη ψυχή, στην κοινωνία – πολιτεία.

Συνέχεια ανάγνωσης «ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΣΩΜΑ – Πλάτων και παιδεία» →