Η πρώιμη και ιπποκρατική ελληνική         ιατρική

                      ομώνυμο κεφάλαιο στο έργο του David C. Lindberg

                        «ΟΙ ΑΠΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ»

 

Οι μαρτυρίες για την αρχαία ελληνική ιατρική είναι αποσπασματικές, και δεν θα μπορέσουμε ποτέ να είμαστε βέβαιοι για πολλές από τις λεπτομέρειες των αρχαίων ελληνικών θεραπευτικών πρακτικών. Για την περίοδο πριν από τον 5ο αιώνα διαθέτουμε μόνο λογοτεχνικές πηγές. Κατόπιν διαθέτουμε διάφορες συλλογές καθαρά ιατρικών κειμένων, αλλά με αυστηρούς χρονικούς περιορισμούς, οι οποίες μας προσφέρουν πληροφορίες για την ιατρική θεωρία και πρακτική της κλασικής και της ελληνιστικής περιόδου. Προφανώς αυτές οι ιατρικές πραγματείες αντανακλούν τις απόψεις και τις πεποιθήσεις λόγιων ιατρών, πολλοί από τους οποίους ενδιαφέρονταν για θεωρητικά ζητήματα, όπως η σχέση μεταξύ ιατρικής και φιλοσοφίας’ αλλά. σε διάφορες περιπτώσεις, μας προσφέρουν επίσης αποκαλυπτικές όψεις του εκτεταμένου υποστρώματος των λαϊκών ιατρικών πεποιθήσεων και πρακτικών που εξυπηρετούσαν την πλειοψηφία του πληθυσμού. Στην έκθεση που ακολουθία θα προσπαθήσουμε να λάβουμε υπόψη μας και τα δύο αυτά άκρα του θεραπευτικού φάσματος.

Μπορούμε ασφαλώς να υποθέσουμε ότι θεραπευτικές παραδόσεις ανάλογες με αυτές που συναντήσαμε στην Αίγυπτο και τη Μεσοποταμία (κεφ. 1) θα πρέπει να υπήρχαν και στο σύγχρονό τους ελληνικό πολιτισμό – τον πολιτισμό της Εποχής του Χαλκού της περιόδου 3000- 1000 π.Χ. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι πρώτοι Έλληνες ήλθαν σε επαφή με τους γείτονες τους στην Εγγύς Ανατολή, και διαθέτουμε συγκεκριμένα στοιχεία για την επίδραση των αιγυπτιακών ιατρικών πεποιθήσεων και πρακτικών. Θα πρέπει, επομένως, να υπήρχε μια μεγάλη ποικιλία θεραπευτικών πρακτικών, εκτεινόμενη από την απλή χειρουργική και την εσωτερική χρήση θεραπευτικών σκευασμάτων μέχρι τη χρήση μαγικών ψαλμωδών και τη θεραπεία μέσω ονείρων. Αντίστοιχα, θεραπευτές ποικίλων προσόντων θα πρέπει να εξασκούσαν την τέχνη τους σε διάφορα επίπεδα, έχοντας διαφορετικές πελατείες και χρησιμοποιώντας το πλήρες φάσμα των διαθέσιμων ιατρικών θεραπευτικών μεθόδων και τεχνικών¹.

Συνέχεια ανάγνωσης «Η ΠΡΩΙΜΗ ΚΑΙ ΙΠΠΟΚΡΑΤΙΚΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ» →

       ΨΥΧΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

                      Η ψυχανάλυση στην Αρχαία Ελλάδα (1)

 Ζωγραφιά Αντωνιάδου

Ψυχαναλύτρια, Σύμβουλος ψυχικής υγείας

Είναι γεγονός ότι ακόμα και η ψυχανάλυση γεννήθηκε στην αρχαία Ελλάδα! Σύμφωνα με αυτήν ο Σωκράτης στον διάλογό του με κάποιο άλλο άτομο, ξεχνούσε και απαρνιόταν κάθε προκατάληψη και στερεότυπο που είχε για το συγκεκριμένο θέμα. Παράλληλα, προσποιείτο ότι δεν γνώριζε τίποτα για το θέμα, κάτι που ονομάστηκε «Σωκρατική ειρωνεία». Ούτως ή άλλως ο Σωκράτης πραγματικά έλεγε ότι: «εν οίδα ότι ουδέν οίδα» (= ένα ξέρω ότι δεν ξέρω τίποτα). Στη συζήτηση βοηθούσε τον συνομιλητή του να φθάσει στην αλήθεια, σε ένα συμπέρασμα, με κατάλληλες ερωτήσεις. Έτσι, ο συνομιλητής του κατέληγε σε νέα συμπεράσματα που συχνά αναιρούσαν τα προηγούμενα και τελικά έφτανε στην αλήθεια, μόνος του. Δηλαδή, ο συνομιλητής απαντώντας στις ερωτήσεις και στις θέσεις του Σωκράτη, οδηγούσε το μυαλό του σε νέα συμπεράσματα και τελικά κατέληγε στην αλήθεια. Η μέθοδος ονομάστηκε μαιευτική γιατί είναι σαν τις ωδίνες του τοκετού, επίπονη και επίμονη. Άλλωστε η μητέρα του Σωκράτη, Φαιναρέτη, ήταν μαία!

Συνέχεια ανάγνωσης «ΨΥΧΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ» →